(Soạn văn) – Em hãy soạn bài Đêm nay Bác không ngủ lớp 6 của tác giả Minh Huệ. ( Bài soạn của học sinh khá trường THCS Bình Minh).
ĐỀ BÀI : Soạn bài Đêm nay Bác không ngủ lớp 6
BÀI SOẠN
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
– Minh Huệ là (1927 – 2003).
– Tên khai sinh là Nguyễn Thái.
– Sinh ra tại mảnh đấy Nghệ An cùng với quê của Bác.
– Ông tham gia vào cách mạng và hoạt động với lòng nhiệt huyết khát khao tự do cho đất nước.
– Trong quá trình tham gia cách mạng ông cũng tham gia vào văn học nghệ thuật.
– Ông được biết đến với các tác phẩm như: đêm nay bác không ngủ, đất chiến hào, tiếng hát quê hương.
– Ông được nhà nước trao tặng giải thưởng về văn học nghệ thuật.
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác: bài thơ này đã được viết vào năm 1951 khi mà đảng ta đang thực hiện chiến dịch biên giới. Bài thơ kể lại một truyện có thật vào trước đêm mở màn, và đêm ấy bác không ngủ được vì lo cho vận mệnh của đất nước, lo cho các anh chiến sĩ.
b. Thể thơ: ngũ ngôn.
c. Bố cục: 3 phần:
– Phần 1: 4 khổ thơ đầu: lần thức đậy lần thứ nhất của anh đội viên.
– Phần 2: 5 khổ thơ tiếp: lần thứ hai anh đội viên thức dậy.
– Phần 3: còn lại: lần thứ ba anh đội viên thức dậy.
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Lần thứ nhất anh đội viên thức dậy và hình ảnh của Bác.
– Lần đầu tiên anh đội viên thức dậy thấy đã khuya nhưng Bác vẫn ngồi không đi ngủ
– hình ảnh Bác hiện lên trầm lắng bên bếp lửa, đang ngồi im lặng trầm tư suy nghĩ giống như một vị cha già của dân tộc Việt Nam.
– Ngoại cảnh: trời mưa lâm thâm, mái lều tranh xơ xác .
– anh đội viên nhìn bác mà lòng càng thương thêm
– tiếng gọi thân thương như sự thân tình ruột thịt “người cha mái tóc bạc”
– Bác còn đốt lửa cho anh nằm, hành động dém chân nhón chân của bác thể hiện sự quan tâm,chăm sóc chu đáo của Bác đối với các đồng chí .
-> Qua bốn khổ thơ đầu chúng ta có thể thấy được hình ảnh của Bác từ điểm nhìn của anh đội viên. Đó chính là hình ảnh của một vị lãnh tụ đang lo lắng cho các chiến sĩ mà không thể nào có thể chợp được mắt. Bác lúc nào cũng lo lắng cho toàn dân tộc Việt nam, là vị cha già của dân tộc . Mỗi một hành động đều thể hiện nên sự ân cần lo lắng , sợ các con phải giật mình , đó là hành động thể hiện rõ tình yêu thương của Bác đối với các đồng chí chiến sĩ.
2. Lần thứ hai anh đội viên tỉnh dậy.
– Trong giấc ngủ mơ màng anh thấy tình cảm của bác ấm hơn cả ngọn lửa hồng.
– Anh đội viên nhỏ nhẹ mời Bác đi ngủ rồi sau đó hỏi Bác có lạnh không?
– Bác không trả lời câu anh hỏi mà quay sang bảo anh ngủ cho ngon để ngày mai còn đi đánh giặc.
– Mặc dù anh đội viên vâng lời nhưng mà trong lòng thì bồn chồn lo lắng , qua đó thể hiện tình cảm và cả sự lo lắng mà anh đội viên giành cho Người.
– Anh sợ Bác bị ốm , trong khi đó chiến dịch thì còn dài lắm nhưng nếu như ngày nào Bác cũng như vậy thì phải làm sao.
-> đoạn thơ này chủ yếu nói về sự kính trọng và yêu mến lo lắng của anh đội viên dành cho Bác, mặc dù đã nhắm mắt nhưng mà anh cũng không thể yên lòng khi bác cứ thức như vậy.
3. Lần thứ ba anh thức dậy
– cả một đêm anh không ngủ được dậy thấy Bác vẫn không ngủ.
Anh thức dậy lần thứ 3 nhưng cũng bàng hoàng vì thấy bác vẫn ngồi như vậy, chòm râu thì im phăng phắc.
– Anh nằng nằng -> như đứa con nũng nịu kiên quyết không cho Bác thức nữa.
– Bác không ngủ được cũng vì Bác còn thương cho đoàn dân công trời rét mướt như thế này mà còn phải ngủ ngoài rừng không biết có lạnh không nữa.
– Càng thương Bác lại càng nóng ruột mong trời mau sáng.
– anh đội viên nhìn Bác rồi quay sang nhìn ngọn lửa hồng
-> ngọn lửa hồng ấy tượng trưng cho ngọn lửa cách mạng, ngọn lửa của khát khao tự do và hòa bình.
–Lòng anh như đang được tiếp thêm sức mạnh ngọn lửa khao khát hòa bình , rồi thức luôn cùng với Bác
-> lần thứ ba này càng nhấn mạnh thêm sự không ngủ của Người, đồng thời còn giải thích thêm lý do tại sao mà Bác không ngủ, thứ nhất là lo cho chiến dịch và thứ hai là lo cho đoàn chiến sĩ , dân công phải ngủ ngoài rừng sương giá, gió buốt.
III. Tổng kết
Với thể thơ ngũ ngôn ngắn gọn, kết hợp việc diễn biến thời gian cùng với những lần anh đội viên thức dậy thấy hình ảnh của Bác cứ thể hiện bằng sự trầm tư suy nghĩ, hình ảnh của một vị cha già của dân tộc không lúc nào thôi lo lắng cho đất nước của mình.
